Nico Sassen en Klaas de Boer vroegen, bijna tegelijkertijd, opheldering rondom de echtgenote van Derick III Smullinck, Maria Momme zu Rodertorn. Waar die Rodertorn gelegen zou kunnen hebben?
Op de pagina Heren van Smollingshuse meld ik dat Maria afstamt van Johan van Momme zu Rodertorn, een bastaard van Adolf I, hertog van Kleef en graaf Van Der Mark. Deze familie heb ik (nog) niet in mijn onderzoeksdatabase zitten, dus een snel overzicht van de Momme’s ontbreekt. Johan ‘Bastaard’ [mijn toevoeging] en zijn dochter Maria worden in bronnen ook ‘Van Blankenheim’ genoemd, dus een volgende vraag is dan: waar lag Blankenheim?

Nu stamt het hoofdstuk uit 2001, dus er kunnen ondertussen nieuwe ontdekkingen zijn. In ieder geval zijn er boeken gescand door Google, die me bij de familie Momme in Geschichte der Westfälischen Geschlechter van Fahne (1865) bracht. Nu zijn dergelijke auteurs niet altijd foutloos, maar wie wel? Fahne schrijft dat Rudolf Momme zu Rodertorn in 1510 zijn huis tot een open huis maakt voor Gelre.
Dat bracht me bij het proefschrift van Kalkwiek (1976), De hertog en zijn burchten. Hij schrijft onder het hoofdstuk Kwartier van Nijmegen:

“In 1510 werd door Roelof Man het huis Walraven tot open huis gemaakt, vanaf 1388 komt het huis in de leenactenboeken voor.” (p. 149)

Het huis Walraven is ongetwijfeld hetzelfde als kasteel Rodertorn, want de stamvader van het geslacht Momme zu Rodertorn Walraven heten en heel veel open gemaakte huizen zijn er ook niet in 1510. Roelof Man zal een mislezing zijn voor Roelof Mom(m?), waarbij de streep van de ‘a’ bij de ‘n’ zal horen. Dat brengt me op het idee dat Rodertorn dus een Gelders kasteel was. Bij ‘Rodertorn’ denk ik automatisch aan een in Duitsland gelegen kasteel, maar hier kan heel goed Duitse ‘vertaalijver’ een rol spelen. Kastelen in Gelderland (Jas et al., 2013) erbij gepakt en, jawel, aan de Boltweg in Heteren heeft tot 1790 het kasteel Rode Toren gestaan:

“De oudst bekende eigenaren van de Rode Toren en de heerlijkheid Heteren waren Johan van Heteren en zijn zoon Willem, in de periode 1388-1444. Het stamslot van hun familie was echter niet dit kasteel, maar het huis te Heteren. In 1444 kwam de Rode Toren in handen van Roelof Momm, een Arnhemse stadsbestuurder.”

Als ik nu meteen Kastelen in Gelderland erbij had gepakt, was het niet zo’n spannende speurtocht geworden. Mijn pre-occupatie met Oost-Nederland laat het kwartier van Nijmegen buiten schot, anders had ik de naam wel herkend.
De locatie van Blankenheim heeft Klaas zelf gevonden. Waarschijnlijk was het een hoeve tussen Kranenburg en de Waal, ten zuiden van het dorp Niel.

Toch blijft er nog een vraag over, want ik heb het huwelijk van Derick III Smulling met Maria Momme zu Rodertorn nog niet in de bronnen terug kunnen vinden.

[Update 24 mei] Dankzij de voetnoten op de pagina Heren van Smollingshuse kwam ik op het idee om nog even de familie Selbach van de hand van mr. H.J. Dons te controleren in De Nederlandsche Leeuw (Jaargang XC, nr. 10/11, kolom 300 , oktober-november 1973). En daar stond dat Derick III Smulling met “bastaarddochter Maria van Cleve-Blankenstein” is getrouwd. Voor de volledigheid; Derick III en Maria kregen in ieder geval één dochter, Jutte Smulling, die met Johan van Selbach, drost van Drenthe en kastelein van Coevorden, is getrouwd.
Meteen van de gelegenheid gebruik gemaakt om de familie Smulling aan de onderzoeksdatabase toe te voegen en de pagina over de heren bij te werken.