Tijdens een surfrondje kwam ik een interessant wiki-artikel tegen over een beukenhaag in de Duitse Rheingau: 60 meter breed en 25 km lang. Bedoeld als verdedigingslinie. Zie:
In rechte lijn ca. 5 km ono van de wal in Appel ligt nog een merkwaardig landschappelijk fenomeen: de zandwal die een deel van het Wilbrinkbos bij Voorthuizen omgeeft.
Op diverse (toeristische) sites wordt deze verklaring gegeven:
"Lang werd aangenomen dat deze zandwal een stuifwal was, ontstaan door inwaaiend zand in een houtsingel die de erachter liggende landbouwgronden moest beschermen. De landbouwgronden zouden dan echter aan de andere kant van de wal moeten liggen, in de luwte van de overheersende zuidwestenwind. Waarschijnlijk is het een stuifduin, dat al tegen het einde van de laatste ijstijd ontstond. De lange paraboolvorm is voor duinen in het binnenland zeer bijzonder".
Op topografische kaarten is de wal duidelijk te zien en op het internet staan wat foto's (zie o.a. 2e link): de ringwallers onder ons zullen bij een bezoek aan deze locatie ernstig gaan twijfelen aan deze verklaringen en
die "(parabool)vorm" toch net iets té bijzonder vinden om zomaar aan natuurlijke processen toe te schrijven.
NB: ca. 13 km nno van deze wal ligt de zgn "Hunneschans" bij het Uddelermeer.
Henk Wilbrink.
PS: Nee, betoveropa had géén walburcht. Het is wél een betoverend mooi bos.
http://www.cultureelerfgoed.nl/sites/default/files/u4/Wallenbundel%20.pdf
"Tot hier en niet verder".
Oude wallen zijn overal te vinden in het Nederlandse landschap: in het boerenland, in bossen en in natuurgebieden. En hoewel oude wallen op veel plaatsen voorkomen, is de kennis erover verspreid en versnipperd.
Met deze publicatie willen de makers de beschikbare kennis over allerlei soorten wallen bijeenbrengen en vragen formuleren voor verder onderzoek. Onderzoek dat kan helpen keuzes te maken die de historische wallen in het Nederlandse landschap een toekomst geven. Verantwoorde keuzes vragen immers kennis.
Henk Wilbrink.
Twee meningen over de RIDDERWAL, als aanvulling op de post van zo aug 28, 2011 11:14 pm:
Uit een bericht op internet onder de titel "Een intensieve verkenning van de Veluwe":
"Bij een mooi pad langs de Kruishaarseheide kwamen wandelaars ons tegemoet.
Over de ridderwal, een aarden wal van ongeveer 1 km lengte, die dienst
deed als verdedigingswal in de Stichts-Gelderse oorlogen in de 15e eeuw,
bereikten we de 2½ km lange zandweg Veldhoefweg".
En van de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed:
"In dit landschappelijk zeer afwisselende gebied met houtwallen en hoge
akkers staan de boerderijen zeer verspreid.
Dikwijls liggen ze verscholen. Een bijzondere ligging heeft boerderij
Ridder, achter de Ridderwal. Deze wal had vermoedelijk een veekerende
functie".
Wie het weet mag het zeggen.....
Aanvulling van Peter Bijvank, schrijver van de studie:
Aangepaste rapportage Kruishaarderberg
Posted on July 25, 2011 by peterbijvank
Nadat ik mijn onderzoek in het voorjaar van 2011 naar de historie van de Kruishaarderberg had afgerond heb ik de rapportage van dit onderzoek op mijn blog gezet en tegelijkertijd uitgezet bij een aantal deskundige meelezers. Wim Hagoort (gepubliceerd over veldnamen rond Nijkerk en Putten), Peter Schut (regioarcheoloog) en Theo Spek (landschapshistoricus RUG) hebben ofwel tijdens mijn onderzoek geholpen en/of mijn rapportage van commentaar voorzien. Uiteindelijk heeft dit geleid tot deze aangepaste en definitieve rapportage. Rapportage Kruishaarderberg
---------------Bijvank neigt ernaar de Kruishaarderberg te bestempelen als een vluchtplaats voor vee uit de 15e/ 16e eeuw.
De oorlogen tussen Gelre en Het Sticht waren volgens hem vooral "plunderoorlogen", als troepen in aantocht waren zou het vee "veilig" achter de wal - "ver verwijderd van de boerderijen"- worden gebracht.
Dat lijkt mij een niet te handhaven conclusie. Je ziet de aanvoerder van zo'n legerbende voor je, vertwijfeld met zijn manschappen bij een boerderij staand, zich afvragend waarheen al dat vee plotseling is verdwenen.
Wie wel eens getuige is geweest van het verplaatsen van een kudde schapen weet dat zoiets een onvoorstelbare herrie met zich meebrengt. Op een kilometer afstand in het open veld is het onrustige geblaat nog uitstekend te horen.
Een 6 meter hoge wal zou bovendien een duidelijke blikvanger zijn geweest, een beetje nieuwsgierige plunderaar zou er beslist even voor zijn omgelopen. En dankbaar ervan hebben geprofiteerd dat zijn buit al zo handig bijeengedreven was.
Zo'n hoogte vormt voor schapen bovendien geen enkele belemmering om de kuierlatten te nemen: het hele complex zou op z'n minst met ondoordringbaar struikgewas moeten zijn verhoogd/ afgeschermd, waardoor de constructie nog méér in het oog liep.Henk.
Nijkerk had voor het laatst te lijden onder een grote overstroming in 1916.
De dijken aan de Zuiderzee waren over een lengte van ruim 400 m. bezweken.
De hele stad kwam onder water te staan, de vloed reikte tot ca. een kilometer z.o. van de stadskern en
kwam pas tot stilstand op ongeveer anderhalve km. voor de "Kruishaarsche Berg".
Dat zal in de middeleeuwen niet anders zijn geweest: van dergelijke overstromingen zijn meerdere berichten bekend.
Het laaggelegen gebied vóór deze vloedlijn herbergde een grote veestapel, voornamelijk schapen.
Anders dan de onlogische redenering dat hier bij oorlogsdreiging een veilig heenkomen kon worden gecreëerd, lijkt de veronderstelling gewettigd dat het vee, zonder het risico op verstrooiing, bij overstromingen bijeen kon worden gebracht in afwachting van drogere tijden.
Henk.
Nieuwe link voor de opgravingsresultaten in Appel: (P.195-201)
