De Graafschap in de Middeleeuwen

Zoek

Forum

Beatrix [Van Moers]
 
Meldingen
Alles wissen

Beatrix [Van Moers]

1 Berichten
1 Gebruikers
0 Vind-ik-leuks
2,722 Bekeken
Berichten: 144
Forumaartsbisschop
Topic starter
 

Heer Theoderic van Keppel overleed omstreeks 1301. Volgens de literatuur was hij getrouwd met Vrouwe Beatrix, en dat zal wel waar zijn. Volgens baron van Keppel was zij met enige zekerheid een dochter uit het huis van Moers:

Dat zijne vrouw Beatrix heette, staat vast. (...) Sterker naar mijne meening is evenwel het vermoeden, dat zij uit het grafelijk huis van Moers stamde, zoals uit het volgende blijken moge. (....)

Al moge nu hieruit niet het stellige bewijs te vinden zijn, de aanwijzing is toch m.i. sterk genoeg voor de meening, dat zij Beatrix van Moers heette en in 1346 nog leefde.
Bron: Bijdragen en Mededelingen van de Vereniging Gelre, deel XIX (1916), blz. 35 en verder: "De bannerheeren van Keppel" (met een bijlage), door J.R. Baron van Keppel.

Enkele jaren later is zij tot een kennelijke zekerheid geworden:

Deze Derk van Keppel, Wolterszoon, gehuwd met Beatrix, gravin van Meurs, is in de Geldersche geschiedenis bekend als ridder in 1272. Door graaf Floris van Holland 26 Juli 1279 met den Hof Olbergen beleend. Borg voor graaf Reinald van Gelre aan den graaf van Holland 1286. Draagt goederen in leen op aan den graaf van Cleve 1272. Is in den slag van Woeringen 5 Juni 1288. Hij en zijn vrouw Beatrix en hun oudste zoon Wolter ontslaan een goed uit de leenplicht 1290. Borg bij de verpanding van Gelderland 1290 aan den graaf van Vlaanderen. Is dood 1302, daar toen zijn weduwe en haar zoon Wolter een verdrag sluiten met het Duitsche Huis. Zij als weduwe leeft nog in de tucht van de Heerschap van Meurs in 1346.
Bron: Bijdragen en Mededelingen van de vereniging Gelre, deel XXXII (1929), blz. 221 en verder: "De eerste heeren van Verwolde", door J.R. Baron van Keppel.

Het is wel aardig om daar wat over te bespiegelen, want er zijn maar verdraaid weinig brongegevens bekend van vrouwe Beatrix. Eigenlijk is het enige stuk, dat mij bekend is, afkomstig van Fahne:

Henrich Momme, Amtmann zu Didem, mit andere Zeuge und Gewährsmann bei der Theilung des Grafen Friedrich von Moers und seinen Brüdern 1346 30 März

Graaf Frederick van Moers met zijn broers Didderick, Johan en Walraven, maken een scheiding van de goederen van hun vader Diederick Graaf van Moers. De twee broers Diedderick en Johan krijgen de heerschap Didem toegedeeld. Daarbij wordt ook het huis genoemd, gelegen voor de burcht in Didam, dat wijlen hun oom Walraven van Moers, proost te Emmerik, in zijn bezit had. Daarna wordt gezegd:

Vortmer is hier gevurwart, wert sake dat vrauwe Beatrix vrauwe van Keppel afliuich wurde, so sal die rente, die si heft van der heerschap van Murse toet oere tucht, dat twedeyl daeraf vallen aen Diedderick en dat dirde deyl daraf aen Johan, so woe grote die rente gelegen is.

Daarna komt de toedeling aan de andere broer Walraven aan bod, en vervolgens worden enkele vrouwen genoemd.

Het is dit stukje, dat de baron verleidt zal hebben, tot de conclusie dat vrouwe Beatrix uit het huis van Moers afkomstig is. De genoemde broers van Moers waren, volgens de litaratuur, allen zoons van Diederick III van Moers in 1314 gehuwd met Cunegunda van Volmestein. Vrouwe Beatrix is duidelijk van een eerdere generatie.

Haar zoon Wolter van Keppel overleed in 1330, volgde zijn vader op in 1302, toen nog famulus zijnde (wat hij ook nog in 1308 was).

Gelre medelingen 1910 pag. 225
1302, 14 October. In proxima Dominica post festum
Gereonis et Victoris martyrum beatorum. — Richter en schepenen
van Zutphen benevens Walterus de Keppele, famulus, filius
quondam Theoderici, militis de Keppele, verklaren, dat „Wilhelmus
dictus de Hekere et Johannes ac Everardus, fratres
sui", hebben bekend geen recht te hebben op de goederen genaamd
„parvum Edingvverden", gelegen in het kerspel Brummen,
en dat zij van hun eventueel recht afzien ten behoeve van
„frater Arnoldus de Nyenbeke, commendator domus beati
Johannis in Arnhem".

Wolter van Keppel is dus geboren voor 1290, maar vermoedelijk nog wel wat eerder dan 1290, want ook andere kinderen uit het huwelijk lijken te zijn geboren voor 1290 (Lutgard van Keppel getrouwd met Herman van Voorst bijvoorbeeld had twee zoons Roderick en Sweder, vermoedelijk geboren voor 1310).

Beatrix vrouwe van Keppel zal dus vermoedelijk geboren zijn voor 1270, en zij leefde nog in 1346. Toch wordt slechts melding gemaakt, dat de rente, die Beatrix vrouwe van Keppel ontvangt tot haar tucht van de heerschap van Moers, na haar overlijden zal worden verdeeld door Diederick en Johan van Moers, de eerste kijgt 2/3 de laatste 1/3).

Het is duidelijk, dat vrouwe Beatrix wel een of andere familieband heeft met de 4 broers, maar allerminst zeker is zij zelf afkomstig uit het huis van Moers.

Als zij al een zuster was van graaf Diederick III van Moers, dan was zij geboren na 1276, want Diederick II van Moers trouwde volgens de boeken rond 1276 met Margaretha van Isenburg. Maar dan kan Beatrix bijna onmogelijk een kind hebben gebaard voor 1290 (nou ja, niets is onmogelijk). Maar om Beatrix dan nog een generatie ouder te maken, dat zou dan weer betekenen, dat zij dik voor 1260 zou zijn geboren.

Het past kortom allemaal niet zo goed. Tussen vrouwe Beatrix en de familie van Moers bestaan zonder twijfel familiebanden, maar dat zij een van Moers is, lijkt mij twijfelachtig. Kan zij dan misschien een oudere bastaarddochter zijn geweest van Diederick II? Was zij verwant aan Cunegunda van Volmesteijn of misschien aan Margaretha van Isenburg.

Uiteindelijk blijven er slechts vragen over.

mvg
Ronald Blancke

 
Geplaatst : 06/05/2007 4:26 pm
Deel: