Dank je Ronald voor het jaar. Ehm, een klein zijspoor, die oudste Van Ampsentjes, Wolter en Dirk, zouden dat ook eigenlijk Van Keppels kunnen zijn geweest? Wordt die Mije van Ampsen die volgens jou met Van Keppel trouwt ergens als dr. van Seino vermeld? Zou het zo kunnen zijn dat die Mije eigenlijk Mije Arendsdr. Sticke is?

Je hebt gelijk Hein, dat het nuttig zou zijn te weten wie die junior was en hoe het met hem is afgelopen.... Ik ken echter geen latere Arend Stickes, anders dan Arend Hermanszn die 1457/58 overlijdt.

Groet, André

Er was inderdaad een Arend Sticke van Lichtenhorst, de oude.
Volgens mij (!) overleed die ergens rond 1400-1404. Overigens heb ik die twee nooit samen vermeld gezien... ik bedoel Arnd Sticke van Diepenhem en die van Lichtenhorst.
Allebei hebben zij een zoon Arnd. Over Arnd Sticke v Diepenheim wordt ook gezegd dat die rond 1400 stierf.

Zomaar een ideetje.... zouden zij niet identiek kunnen zijn... Arnd Sticke van Diepenheim en van Lichtenhorst?

Ronald Blancke

Waaruit bleek ook alweer dat Arend Sticke van Diepenheim een zoon Arend heeft?

Groet, André

PS ik denk zelf wel dat Arend Sticke Pelgrimszoon Arend Sticke van Lichtenhorst is.

André,

Dat was een slip of the pen, zie ik ... dat blijkt nergens uit.
Alleen Pelgrim is gedocumenteerd.

gr.
Ronald

Heren, ik doe er nog even een schepje op. Over de Lichtenhorst dus:

LICHTENHORST alias Borghfrede, ten noorden van Borculo, bij de Geesterense Poort.
Godfried van Borculo, in de hoedanigheid als Proost van Zutphen, legde in 1320 een verklaring af ten gunste van zijn broer Hendrik van Boirclo. Het betrof een regeling in het waterbestel bij de huizen Dodinckweerde en Lichtenhorst. Deze huizen waren eigendom van Hendrik van Borculo. Waar sprake was van een waterbestel kan dat alleen betekenen dat er ter plaatse een omleiding bestond in de Berkel. Deze diende als watervoorziening voor de grachten van de burcht Borculo en de overige huizen van Hendrik van Borculo. In 1382 was een zekere Geryt van Lichtenhorst eigenaar van het nabij gelegen goed Aernynck, in de buurtschap Geesteren onder Borculo. Hij werd opgevolgd door Arnd Sticke van Lichtenhorst.
De Borghfredde alias Lichtenhorst was eertijds een leengoed van de heren Van Borculo. Ze lieten het vermelden als “onse spycker und borghfredde”. Dit duidt erop dat het een weerbare versterking betrof. Mogelijk betrof het een in steen of hout opgetrokken verdedigingstoren, een zogenaamde ‘spieker’. Het is aantoonbaar dat het voormalige Huis Lichtenhorst aan de oevers van de oude Berkel lag. Er zijn in de buurt van de oude toren bij de Geesterensepoort funderingsresten gevonden. Dit wijst erop dat er een versterkt huis gestaan heeft. Verder is er van het Huis Lichtenhorst weinig bekend. Mogelijk dat in de oude oorspronkelijke archieven van de heren Van Borculo één en ander te ontdekken valt.
Vele jaren later was er sprake van een landhuis Lichtenhorst, aan de Needeseweg. Dit huis werd omstreeks 1835 gesticht door de heer Fabius doch werd door de beruchtte cycloon van 1925 verwoest.

Allengs wordt het een interessante discussie. Gaat zo voort en het nieuws komt tot ons.

groeten, Gerrit

Gerrit,

Oejww,

Je raakt een stukje aan, dat ik ook errrrrg boeiend vind: Dodincweerde...
Maar het gaat over Pelgrim Sticke, dus ik mag niet afglijden...

Maar je mededelingen over Lichtenhorst worden erg op prijs gesteld.
Ik had beide namen ook wel eens gezien in één adem, dus ik neem aan dat Dodinckweerde en Lichtenhorst in één hand zijn geweest,
maar na de dood van Hendrik v Borcelo zijn versnipperd geraakt.

grt.
Ronald

Goede allen,
Ik vind dat, zo lang er nog geen topic over Dodingweerde en de eigenaars/bezitters is, best een beetje rondgegleden mag worden. Als de hoofdadministrateur dat niet goed vindt, dan grijpt hij wel in.
Verbindingen tussen t'een en t'ander tekenen zich bovendien nadrukkelijk af, en wel rond De Hornte te Neede, Kijk maar:

1) Ter Hunnepe 231 = TRO II p. 51 (1397 aug 31): Steven van Borculo geheten van Dodingweerden, zijn vrouw Fije en hun kinderen Hinrick, Beerte en Mechtelt, de ouders mede caverende voor hun jongste kind Johan die zo jong en bovendien ziek was dat deze niet in het gerecht kon verschijnen, hebben verkocht en leveren nu aan het klooster Ter Hunnepe het goed geheten De Hornt (naderhand genoemd: Ter Hornt) in kerspel Nede buurschap Noertwijck, als vrijeigen goed, slechts belast met tienden van 2 molden rogge en 3 molder bruine haver (bruens haveren) en de smaltiende.
2) Ter Hunnepe 237 = TRO II p. 61 sub 5 (1398 aug 1): Herman Geerking scheldt het goed ter Hornt, dat aan Pelgrim van den Redamme placht toe te behoren, vrij van alle verschenen maar hem tot nu toe onthouden tienden, met voorbehoud van de voldoening van tienden voor de toekomst.
3) Ter Hunnepe 238 = TRO II p. 61 sub 6 (1398 aug 5): Pelegrim van den Radamme, zijn moeder Jutte en vrouw Lotgarde, verkopen aan het klooster Ter Hunnepe het goed ter Hornt aan de Nederberge ksp. Nede, voor een vrij eigen goed, slechts belast met tienden van 2 molder rogge en drie molder bruine haver (bruens haveren).
4) Ter Hunnepe 239 = TRO II p. 61/62 sub 7 (1398 aug 6): Pelegrim Sicke [Sticke] en zijn vrouw Hillegont geven aan het klooster ter Hunnepe een stuk land gelegen bij de Hornt aan de Nederberge.
5) Ter Hunnepe 240 = TRO II p. 62 sub 9 (1398 aug 10): Arnt van Warmelo, zijn vrouw Grete en hun dochter Fije en Sweder van Warmelo, diens vrouw Meke en hun kinderen Vrederunne en Fije, verkopen aan het klooster Ter Hunnepe twee stukken land aan de Nederberge bij der Hornt, welke plachten te behoren in het goed ten Bringhus.
6) Ter Hunnepe 241 = TRO II p. 62 sub 8 (1398 aug 18): Pelegrim van den Redamme schenkt voor de zielen van zijn ouders aan klooster Ter Hunnepe zijn deel aan het land van den Nederberg bij de Hornt, dat hij samen met zijn neef Pelgrim Sticke bezat, zoals Pelgrim en zijn vrouw dit geschonken hebben.
7) Ter Hunnepe 261 = TRO II p. 163 (1408(7) maart 22): Hinrick tot Keveler en Johan de Scheper schepenen van Groenlo oorkonden dat Hille weduwe van Johan Costers en Egbert Menten overdragen aan Jacob van Yper een malder rogge tienden uit de Hornte ksp. Nede.
8 ) Ter Hunnepe 263 = TRO II p. 168 (1408 juli 25): Jacob van Yper en zijn vrouw Helewijc verkopen aan klooster Ter Hunnepe een mud rogge jaarlijks uit het erve der Hoernt kerspel Nede dat eertijds aan Steven van Dodingweerde toebehoorde
9) Ter Hunnepe 266 = TRO II p. 177 sub 4 (1409 aug 29): Arent, Berent, Johan en Pelgrijm Sticke gebroeders geven aan het klooster Ter Hunnepe het erve in der Hoernt voor het zieleheil van hun vader Pelgrim en dat van hunzelf.
10) Ter Hunnepe 314 = TRO III p. 15 (1430 mei 16): Johan van Iperen en zijn vrouw Griete verkopen aan Lijsbet van Wye abdis van Ter Hunnepe hun aandeel van een mud rogge jaarlijks uit het erf die Luttike Hoernt in de heerlijkheid Borculo, waarvan het andere deel door Derijc Ketel, weduwnaar van Mechtelt wijlen ‘mijn’ zuster al aan Ter Hunnepe was verkocht.
Wie weet de oplossing?
groet
H

Tja, dit zijn opvallende zaken rond ter Hornt, Hein. Dat ook Steven van Dodincweerde dat als eigen goed bezat, was me ontgaan. Ik heb nog een klein feitje :

1406 Juni 14
Beschreibung : Henrich, van Wexten gibt dem Stevene van Borclo gt. van Dodynchwerden 20 alte Schilde, die er für + Dyrike Kempync dem + Arnde Sticken van Lechtenhorst den olden to Borclo bezahlt hatte, wofür ihm Dyrik seine Wohnung zu Gronloe verpfändet hatte, dgl. das Geld, das er + Deyen Twente für Steven van Borclo gegeben hatte. Siegelank. des Ausst.des anderen daghes alrenast volgende unsers heren lychames daghe
Bestellsignatur : Gesamtarchiv von Landsberg-Velen (Dep.), Hagenbeck - Urkunden, Nr. 72
Vermerke : Pgt. Or.Abhängendes Siegel beschädigt.R: N. 25. - H
Bemerkung : Handzeichnung des Siegelbildes im alten Findbuch

grt.
Ronald

Ronald,

Het gaat er nu echt op lijken dat Borculo/Dodinckweerde de basis van de discussie gaat zijn!
Nog even en we hebben een echt onderwerp.

Nee hoor, niet de basis, maar wel een wezenlijk bestandsdeel.

1 dec. 1347 beleent heer Henric heer to Borklo na opdracht door Wenemer Wunnikinc, Gert Johanszoon van Enschede met het goed Wunnikinc in het kerspel Nede (Schilfgaarde, De Graven van Limburg Stirum in Gelderland etc, 2de stuk Regestenlijst, regest 62)

Anderzijds is er een beleningsreeks,waarin een opvallende aantekening staat:

To enen borchleen to Diepenhem : den tiende over Rotardinc, over Hengstegoer, over dat Nyehuys half, gheleghen in den kerspel van Ghesteren.
Z.d. [1379-1382] (BA1 fol 78v)

Aernd van Enschede.
** Een aantekening op het schutblad achterin deze band noemt "Aernt van Enschede" als borgman van Diepenheim.

Dit leen komt in 1408 in handen van Arnd Sticke Hermanszoon

Hm ja, Ronald (en de anderen natuurlijk ook),
maar nu krui je weer een geheel nieuwe complicatie binnen. Want tussen 'Aernd van Enschede' en Arend Sticke Hermanszoon zat een 'Godert van Esschede' van wie Arend Sticke Hzn in 1408 de leenvolger na afstand was. En in 1408 heet die Godert dan ook maar ineens 'van Enschede'. Daarmee plonzen we in de moeilijkheid of het nu Arend en Godert 'van Esschede' dan wel 'van Enschede' was. De familie Van Eschede wordt geacht zijn naam te hebben ontleend aan de dusgenaamde buurschap bij Gorssel, waarnaar de nog bestaande Laan van Eschede heet. ter plaatse hield de familie Van Eschede de plaatselijke zadelhof als Zutphens leen. Deze familie hield van de heren van Bronckhorst de hof te Tubbergen in leen, die gaandeweg de naam van de familie heeft aangenomen: de hof te Eschede ofwel de Eeshof. Je kunt je voorstellen dat in de omgeving van Tubbergen de naam 'Eschede' (Esschede) nogal eens gecontamineerd raakte met de plaatsnaam Enschede.
Alles des te intrigerender en verwarrender omdat er, zoals ik op 30 augustus schreef, een Arned Sticke van Lichtenhorst 'tot Enschede woent'. Was dat nou Enschede of was het misschien ook Esschede?
Er is nog veel droefenis op te ruimen in die streken ...
Groetingen!
Hein

PS Ronald:
als ik dat Duitse regest Landsberg-Velen, Hagenbeck Urkunden nr. 72 lees, is mij niet meteen duidelijk, wie met die 'er' in de bijzin na de '20 oude schilden' wordt bedoeld, en evenmin wie die 'ihm' is na 'wofür', en vervolgens ook weer niet wie de 'er' voor wijlen Deyen Twente mag zijn. In het streven naar bondigheid dunkt mij hier nogal op de helderheid beknibbeld te zijn ... of legt dat aan mij zoms?
vrgr H

Hein,

Er schijnt een artikel te zijn over de familie van Enschede, maar ik kan dat even niet terug vinden. Weet zeker dat ik die eens heb gelezen. Die noemden zich zelfs graven van Enschede, maar omdat ik dat stuk niet kan vinden, kan ik ook niet nakijken of daarin ook een Arnd en een Godert voorkwamen. Ik blijf er nog naar zoeken. Ik haalde dat stuk uit 1347 inderdaad aan omdat Arnd Sticke van Lichtenhorst gezegd werd te wonen in Enschede. Dus zou het kunnen zijn, dat hij, Arnd Sticke, misschien ook wel Arnd van Enschede werd genoemd. Maar het is vissen in troebel water.

En nu duikt ook de naam Esschede op, en het wordt er allemaal niet duidelijker op. In het leenrepertorium Overijssel komt de naam Esschede voor bij lenen van Godert van Eschede, maar die wordt dan iets verderop ook weer Godert van Enschede genoemd. Ik denk dus dat in het geval van Arnd en Godert hun naam 'Enschede' zal zijn.

Maar kijk ik vervolgens in Registers en rekeningen van het Bisdom Utrecht, door S. Muller Fz., dan staat daar op pag. 782 de 'Borchmanne to Diepenhem, met daarin
Aernd van Enschede hout to enen borchleen to Diepenhem: den tiende over Rotardinc, over Hengstegoer, over dat Nyehus half, gheleghen in den kerspel van Ghesteren. Item hout hie to Zutphenschen lene: Elekinc, Saelmerinc ende Eysinghen, gheleghen in den kerspel van Hokesberghe. Item to stichts leen: Hertgerinc, ghelghen in den kerspel van Delden.

Enkele regels lager:
Item Gerd van Eeschede hout to borchleen to Diepenhem: dat Merschuys, gheleghen in den dorpe to Diepenhem, ende Johanninc, gheleghen in den kerspel van Delden in der buerscap van Henghevelde.

En daarbij een voetnoot, dat op het schutbald staat: "Borchmanne to Diepenhem: int (yerste) Pelgrim Sticke, item Gerrit van Esschede, item Arnd van Enschede, item Aelbert Morriken, item Coinraet van Tye, item Rotger van Twicle, item Godike van Wolde, item die van Huepingen, item Wicbolt van Wermel, item Jan Daelsche, item Albert Belman".

Hier dus toch ook een duidelijk verschil Enschede t.o.v. Eschede en zelfs Eeschede.

Op een goede afloop,
Ronald

PS Ronald:
als ik dat Duitse regest Landsberg-Velen, Hagenbeck Urkunden nr. 72 lees, is mij niet meteen duidelijk, wie met die 'er' in de bijzin na de '20 oude schilden' wordt bedoeld, en evenmin wie die 'ihm' is na 'wofür', en vervolgens ook weer niet wie de 'er' voor wijlen Deyen Twente mag zijn. In het streven naar bondigheid dunkt mij hier nogal op de helderheid beknibbeld te zijn ... of legt dat aan mij zoms?
vrgr H

Hein,

Ik hanteer meestal als stelregel, dat een goed opgesteld regest is gemaakt vanuit de oorkonder. Verwijzingen zullen dan terugslaan op diezelfde oorkonder. Maar dat duitse regest is inderdaad erg onduidelijk: het schreeuwt om een origineel 😆

Ronald

Hallo weer Ronald en al die vele anderen,
Bij dat regest kun je al zien dat het niet goed gemaakt is, want er ontbreekt alvast een oorkonder. Het begint bij de actor Hendrik van Wext. Kan zijn dat die ook de oorkonder is, maar dat hoeft niet beslist natuurlijk. Hoe vaker ik het doorlees, hoe meer ik me afvraag wat er nu eigenlijk allemaal gebeurt in dit stuk. Graag het origineel of een full text afschrift inderdaad. Heb je dat? 😆
Bedoel je met dat 'Enschede'-artikel soms dr. A. Benthem, 'De burcht van Enschede en zijn adellijke gerechtigheden', VM VORG 1900, of van dezelfde schrijver de monografie Geschiedenis van Enschede, Enschede 1895? Of heb je iets recenters (en serieuzers ...) op het oog? Gráven van Enschede nota bene ...
Ja, ik ken de passages over Van Enschede en Van Eschede in BU 270 (register BA1 zoals Eijken het noemt). Maar kun je erop afgaan? De post over Arend van Enschede die je aanhaalt schrijft: hij heeft borgleen; vervolgens heeft hij Zutphens leen; en stichts leen. Onzin natuurlijk: in een leenregister van de bisschop van Utrecht zul je geen lenen van de grafelijkheid van Zutphen aantreffen. Arnd heeft een Diepenheims borgleen, een Diepenheims gewoon (dienstmans-)leen dat volgens Zutphens recht wordt gehouden; en dan nog een Stichts leen.
Toen Arnd van Eschede z'n leen kwam aangeven, was hij misschien flink verkouden. En toen verstond de klerk 'Enschede'.
Wij ploeteren voort, met vereende krachten als het ff kan!
Groet!
Hein